กรมส่งเสริมการเกษตรแนะปลูกอัญชัน พืชใช้น้ำน้อย ต้นทุนต่ำช่วงฤดูแล้ง ทดแทนการทำนาปรัง
อัญชันเป็นพืชที่กรมส่งเสริมการเกษตรแนะนำให้เกษตรกรปลูกในช่วงฤดูแล้ง ทดแทนการทำนาปรัง ใช้น้ำน้อย ดูแลรักษาง่าย ใช้พื้นที่น้อย การขยายพันธุ์และการดูแลรักษาที่ไม่ยุ่งยาก มากสรรพคุณ เพิ่มการไหลเวียนเลือด บำรุงรากผม
อัญชัน มีลักษณะเป็นไม้เลื้อย ดอกมีทั้งชนิดที่เป็นดอกชั้นเดียวซึ่งมีสีน้ำเงินคราม ออกดอกเกือบตลอดปี อัญชันที่ ถูกนำมาใช้ประโยชน์เป็นอัญชันดอกสีม่วง ซึ่งสามารถใช้ได้หลายส่วน ทั้งดอก เมล็ด และราก ในดอกอัญชันมีสารแอนโทไซยานิน (Anthocyanin) ซึ่งเป็นสารสีม่วง มีคุณสมบัติเพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหลอดเลือดเล็กๆ เช่น หลอดเลือดส่วนปลาย ทำให้เลือดไปเลี้ยงรากผมมากขึ้น ทำให้กลไกที่ทำงานเกี่ยวกับการมองเห็นแข็งแรงขึ้น นอกจากนี้ดอกอัญชันยังนำไปคั้นเป็นเครื่องดื่มสมุนไพร ผสมในอาหารหรือขนมเพื่อให้สีสันสวยงาม ใช้เป็นส่วนผสมในอุตสาหกรรมการผลิตแชมพูสระผม เพื่อช่วยป้องกันและหยุดผมร่วง ช่วยให้ผมดกดำ เมล็ดอัญชันมีสรรพคุณเป็นยาระบายอ่อน ๆ รากอัญชันชนิดดอกขาวใช้เป็นยาขับปัสสาวะ และยาระบายได้อีกด้วย
ต้นทุนการผลิตอัญชัน 1 ไร่ อยู่ที่ 10,000-12,000 บาท เมื่อเทียบกับผลพลอยได้แล้ว ถือว่าคุ้มค่ามาก เนื่องด้วยว่าอัญชัน 1 ต้น สามารถเก็บดอกสดได้ 50-100 กรัมต่อวัน จะได้ผลผลิตสดวันละ 100 กิโลกรัม ขายสดกิโลกรัมละ 50-100 บาท ทำให้มีรายได้ 5,000-10,000 บาทต่อวัน แต่จะใช้แรงงานในเก็บเกี่ยวค่อนข้างมาก จึงนิยมทยอยเก็บวันละ 5-10 กิโลกรัม และนำไปตากแห้ง โดยดอกอัญชันสด 10 กิโลกรัมเมื่อตากแห้งแล้วจะได้ดอกแห้งเท่ากับ 1 กิโลกรัม ซึ่งดอกแห้งนี้ขายได้กิโลกรัมละ 350-500 บาท และวิธีนี้ยังเป็นการเพิ่มมูลค่าและลดปัญหาเรื่องแรงงานในการเก็บเกี่ยวได้
เมื่อปลายปี 2562 ที่ผ่านมาศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรพิจิตร กรมวิชาการเกษตร ได้เปิดตัวอัญชันพันธุ์ใหม่ คือ อัญชันพันธุ์เทพรัตน์ไพลิน 63 ซึ่งเป็นพันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูงกว่าพันธุ์ปลูกทั่วไป และมีลักษณะเด่น คือ ให้ผลผลิตสูงประมาณ 2,122 กิโลกรัมต่อไร่ มีกลีบดอกใหญ่ 5 กลีบซ้อนเวียนสม่ำเสมอในต้นเดียวกัน มีปริมาณสารแอนโทไซยานินปริมาณสูงไม่น้อยกว่า 70 มิลลิกรัมต่อน้ำหนักสด 100 กรัม เก็บเกี่ยวครั้งแรกเร็วกว่าพันธุ์ทั่วไป 6 วัน เหมาะสำหรับเป็นทางเลือกให้กับเกษตรกรได้ ทางกรมส่งเสริมการเกษตร โดยกองขยายพันธุ์พืช ได้ประสานนำต้นพันธุ์อัญชันพันธุ์เทพรัตน์ไพลิน 63 จัดสรรเพื่อเป็นแม่พันธุ์ให้ศูนย์ขยายพันธุ์พืชทั้ง 10 ศูนย์ ได้ดำเนินการตามพันธกิจในการผลิตพืชพันธุ์ดีโดยกระบวนการผลิตที่มีคุณภาพด้วยเทคโนโลยีและนวัฒกรรมที่เหมาะสมให้ได้คุณภาพและมาตรฐานตรงตามความต้องการของเกษตรกร โดยเฉพาะที่ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 6 จังหวัดพิษณุโลก มีการผลิตเมล็ดพันธุ์พืชผักหลายชนิด เช่น มะเขือพวง กระเจี๊ยบเขียว ถั่วฝักยาวและอัญชันพันธุ์เทพรัตน์ไพลิน 63 เป็นต้น หากเกษตรกรหรือผู้ที่สนใจเมล็ดพันธุ์อัญชันพันธุ์เทพรัตน์ไพลิน 63 สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่ 6 จังหวัดพิษณุโลก เบอร์โทรศัพท์ 055-906220 หรือติดต่อผ่านเฟสบุ๊ก ศูนย์ขยายพันธุ์พืชที่หก จังหวัดพิษณุโลก
กรมส่งเสริมการเกษตร ข่าว
