กลุ่มแปลงใหญ่ข้าว หมู่ที่ 6 ต.ยางขาว อ.พยุหะคีรี จ.นครสวรรค์ ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวชั้นดีสร้างกำไรให้กลุ่มแตะปีละ 18 ล้านบาท
นายชายศักดิ์ วุฒิศักดิ์ ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12 นครสวรรค์ (สศท.12) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยถึงการลงพื้นที่ติดตามการดำเนินงานของ กลุ่มแปลงใหญ่ข้าว หมู่ 6 ตำบลยางขาว อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ เมื่อช่วงเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งนับเป็นกลุ่มแปลงใหญ่ต้นแบบที่มีศักยภาพการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว มีการบริหารจัดการกลุ่มอย่างเป็นระบบ เกษตรกรสมาชิกมีความชำนาญการเพาะปลูก และมีการพัฒนาองค์ความรู้อย่างต่อเนื่อง โดยใช้วิธีการทำนาแบบเปียกสลับแห้ง (แกล้งข้าว) หรือ เรียกว่าการทำนาแบบใช้น้ำน้อย ซึ่งเป็นวิธีการบริหารจัดการน้ำในการทำนาโดยไม่ส่งผลกระทบต่อผลผลิตข้าว ทั้งนี้ กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวฯ ได้รับรางวัลการันตีความสำเร็จมากมาย อาทิ รางวัลชนะเลิศอันดับที่ 1 การประกวดแปลงใหญ่ดีเด่นระดับจังหวัดปี 2566 และรางวัลชนะเลิศอันดับที่ 2 การคัดเลือกเกษตรกรและสถาบันเกษตรกรดีเด่น สาขากลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวระดับภาค ประจำปี 2566
ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 12
จากการติดตามของ สศท.12 พบว่า กลุ่มแปลงใหญ่ข้าว หมู่ 6 ตำบลยางขาว อำเภอพยุหะคีรี จังหวัดนครสวรรค์ เริ่มรวมกลุ่มตั้งแต่ปี 2555 ปัจจุบันมีสมาชิก 38 ราย มีนายประยูร แตงทรัพย์ เป็นประธานแปลงใหญ่ พื้นที่ปลูกรวม 1,630 ไร่ แปลงใหญ่ข้าว โดยในปี 2564 กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวฯ ได้เข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาดปี 2564 มีการพัฒนาและต่อยอดเชิงธุรกิจเกษตร และจดทะเบียนเป็น “ห้างหุ้นส่วนจำกัด วิสาหกิจชุมชนศูนย์ข้าวชุมชนบ้านยางขาว หมู่ 6 ต.ยางขาว” ซึ่งได้รับการสนับสนุนเครื่องจักรกลทางการเกษตร ได้แก่ บริการรถเกี่ยวนวดข้าว รถไถเตรียมดิน โดรนฉีดยาเพื่อประกอบกิจการให้บริการเครื่องจักรกลรับจ้างทางการเกษตร รวมไปถึงจัดตั้งกองทุนปุ๋ย ช่วยลดต้นทุนการจัดหาปัจจัยการผลิต และเป็นการสร้างงานในชุมชน
ประธานแปลงใหญ่
ด้านสถานการณ์การผลิตของกลุ่มแปลงใหญ่ข้าว พบว่า เกษตรกรมีการผลิตข้าวหลากหลายสายพันธุ์ ได้แก่ กข 95 กข 49 กข 47 และ กข 61 โดยภายใน 1 ปี เพาะปลูก 2 รอบการผลิต คือ รอบแรก เริ่มเพาะปลูกเดือนพฤษภาคม เกี่ยวเก็บผลผลิตเดือนสิงหาคม และรอบสอง เริ่มเพาะปลูกเดือนตุลาคม เกี่ยวเก็บผลผลิตเดือนมกราคม สำหรับปีเพาะปลูก 2566/67 กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวฯ มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 7,200 บาท/ไร่/รอบการผลิต ได้ผลผลิตรวมทั้งหมด 3,260 ตัน/ปี ได้ผลผลิตเฉลี่ย 1,000 กิโลกรัม/ไร่/รอบการผลิต ราคาขายข้าวเปลือกความชื้น19 – 20 % ที่เกษตรกรขายได้ในช่วงที่ผลผลิตออกสู่ตลาด (ราคา ณ ไร่นา เดือนสิงหาคม 2566) เฉลี่ยอยู่ที่ 12,700 บาท/ตัน ได้ผลตอบแทนเฉลี่ย 12,700 บาท/ไร่/รอบการผลิต ผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย (กำไร) 5,500 บาท/ไร่/รอบการผลิต ทั้งนี้ หากคิดเป็นกำไรของทั้งกลุ่มอยู่ที่ 8,965,000 บาท/รอบการผลิต ดังนั้น กลุ่มทำการเพาะปลูกปีละ 2 รอบ จะมีกำไรทั้งหมด 17,930,000 บาท/ปี ด้านสถานการณ์ตลาด ผลผลิตร้อยละ 95 จำหน่ายเพื่อเป็นเมล็ดพันธุ์ให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวจังหวัดนครสวรรค์ในอัตราที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวกำหนดในแต่ละรอบการผลิต และจำหน่ายให้กับบริษัทจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวจากทั้งในจังหวัดนครสวรรค์ และพื้นที่ใกล้เคียง ส่วนผลผลิตอีกร้อยละ 5 ทำการรวบรวมผลผลิตข้าวเปลือกของเกษตรกรมาผ่านกระบวนการแปรรูป ด้วยการอบลดความชื้น และการคัดเมล็ดพันธุ์ พร้อมบรรจุลงกระสอบ (25 กิโลกรัม) จากนั้นจำหน่ายเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าว โดยจำหน่ายให้ร้านค้าและเกษตรกรในพื้นที่
ทั้งนี้ กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวฯ มีการพัฒนาศักยภาพการผลิตอย่างต่อเนื่องเพื่อให้ได้เมล็ดพันธุ์ข้าวชั้นดี เริ่มตั้งแต่การคัดเลือกเมล็ดพันธุ์ข้าว รับรองพันธุ์ การปลูก การดูแลรักษา เก็บเกี่ยว ตลอดจนการแปรสภาพเป็นเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพ และได้รับใบอนุญาตจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวตาม พรบ.พันธุ์พืช (บรรจุภัณฑ์มีตราสัญลักษณ์) ตามสโลแกนของกลุ่ม “เมล็ดพันธุ์ดีมีชัยไปกว่าครึ่ง” ไม่มีเมล็ดพันธุ์ปน อีกทั้ง ยังมีการแลกเปลี่ยนข้อมูลความรู้ การถ่ายทอดความรู้ทั้งให้แก่สมาชิกในกลุ่มและเกษตรกรในพื้นที่ ด้านการลดการใช้สารเคมี การหมุนเวียนทรัพยากรทางการเกษตรกลับมาใช้ใหม่ รวมถึงได้ทำการศึกษาความต้องการของตลาดจากเจ้าหน้าที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าว ผู้ประกอบการ และเกษตรกร ก่อนวางแผนการผลิต สำหรับท่านใดที่สนใจข้อมูลสามารถสอบถามเพิ่มเติมได้ที่ สศท.12 โทร 056 803 525 หรือ [email protected]
สํานักงานเศรษฐกิจการเกษตร ข่าว
